Ηπατίτιδα C

Πώς μεταδίδεται ο ιός της ηπατίτιδας C;

Ο ιός της ηπατίτιδας C μεταδίδεται κυρίως εάν έρθει κάποιος σε επαφή με μολυσμένο αίμα. Είναι δυνατό να μολυνθεί εάν:

• Υπάρχει ιστορικό  χρήση ενδοφλεβίων ναρκωτικών (50-70% των χρηστών μολύνονται με τον ιό της ηπατίτιδας C μέσα στα πρώτα 5 χρόνια από την έναρξη της χρήσης 

• Έχει λάβει  μετάγγιση αίματος ή παραγώγων αίματος πριν από το 1992. Η πιθανότητα μόλυνσης με μετάγγιση, στην παρούσα φάση, είναι εξαιρετικά σπάνια πια, λόγω του συστηματικού ελέγχου στις αιμοδοσίες 

• κάνει  για μακρύ χρονικό διάστημα αιμοκάθαρση (τεχνητό νεφρό)  

• γεννηθήκε από μητέρα μολυσμένη με ηπατίτιδα C. Η μετάδοση συμβαίνει σπάνια (2-5%),

• είχε ή έχει  ερωτικές σχέσεις με άτομο μολυσμένο με ηπατίτιδα C.  Η μετάδοση είναι σπάνια σε άτομα με σταθερούς ερωτικούς συντρόφους (1%), αλλά αυξάνει σε άτομα με πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους, κατά τη διάρκεια οξείας νόησης και σε συνύπαρξη ερπητικής λοίμωξης των γεννητικών οργάνων 

• κάνει  τατουάζ ή τρύπημα σημείων του σώματος με μη αποστειρωμένα εργαλεία μολυσμένα με τον ιό της ηπατίτιδας C 

• χρησιμοποιεί ξυραφάκια, οδοντόβουρτσες, ψαλίδια , νυχοκόπτες με άτομα που πάσχουν από οξεία ή χρόνια ηπατίτιδα C

• Ο ιός της ηπατίτιδας C ΔΕΝ ΜΕΤΑΔΙΔΕΤΑΙ με το νερό, τροφή, σκεύη μαγειρικά,εστιάσεως τουαλέτες ,με την κοινωνική επαφή (χειραψία, αγκαλιά, φιλί, βήχας, φτέρνισμα) 

• Επίσης δεν μεταδίδεται  με το θηλασμό. Οι μητέρες με ηπατίτιδα C θα πρέπει να σταματούν τον θηλασμό μόνο εάν έχουν στις θηλές τους πληγές που αιμορραγούν.

Πώς εξελίσσεται η ηπατίτιδα C;

• Το χρονικό διάστημα από τη στιγμή της μόλυνσης μέχρι την εμφάνιση συμπτωμάτων κυμαίνεται για την ηπατίτιδα C από 30-90 ημέρες (περίοδος επώασης).
• Μόνο ένα ποσοστό 25-35% των ατόμων με οξεία ηπατίτιδα C έχει συμπτώματα όπως αδυναμία, κόπωση, ανορεξία, ενώ μερικοί μπορεί να εμφανίσουν ίκτερο. 
• Το μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών (75-85%) δεν θα καταφέρει να αποβάλει τον ιό και θα αναπτύξει χρόνια ηπατίτιδα C, μη έχοντας απολύτως κανένα σύμπτωμα
• Γενικά, στους 100 ασθενείς με ηπατίτιδα C:
  • 15-25 θα θεραπευτούν, αποβάλλοντας τον ιό  σε  2-6 μήνες
  • 75-85 θα αναπτύξουν μακροχρόνια λοίμωξη

  • 70 θα αναπτύξουν χρόνια ηπατική νόσο 

  • 5-15 θα εμφανίσουν κίρρωση μετά από 20-30 χρόνια

  • <3% των ατόμων θα πεθάνει από τις επιπτώσεις της χρόνιας  ηπατικής νόσου (ηπατοκυτταρικός καρκίνος και κίρρωση) Ανάπτυξη κίρρωσης συμβαίνει πιο συχνά σε μεσήλικες από’ ό,τι σε νέους. 

  • Η ταυτόχρονη παρουσία ηπατίτιδας Β ή λοίμωξης από τον ιό του AIDS, καθώς και η κατάχρηση αλκοόλ, είναι παράγοντες που επιταχύνουν την εξέλιξη της ηπατικής νόσου.

Πώς μπορεί κανείς να ξέρει ότι πάσχει από ηπατίτιδα C;

• Όταν κάποιος μολύνεται με τον ιό της ηπατίτιδας C, ο οργανισμός παράγει αντισώματα σε μια προσπάθεια καταπολέμησης της λοίμωξης. 
• Αντισώματα(anti-HCV) ανιχνεύονται στο 50-70% των ασθενών με την έναρξη των συμπτωμάτωνκαι σε 90% αυτών μετά από 3 μήνες από την έναρξη της λοίμωξης. 
• Η ανεύρεση των ειδικών αντισωμάτων (anti-HCV), δε αποσαφηνίζει  εάν πρόκειται για   οξεία ηπατίτιδα ή χρόνια ηπατίτιδα ή παρελθούσα λοίμωξη.
• Η επιβεβαίωση γίνεται με ειδικές εξετάσεις (RIBA, HCV RNA) 
• Η διάγνωση στις περισσότερες περιπτώσεις γίνεται τυχαία (π.χ. μετά από εθελοντική αιμοδοσία ή στα πλαίσια διερεύνησης αυξημένων τρανσαμινασών), αφού οι περισσότεροι ασθενείς δεν παραπονιούνται για συμπτώματα

Υπάρχει ειδική θεραπεία; 

• Οι ασθενείς με χρόνια ηπατίτιδα C θα πρέπει να έχουν τακτική ιατρική παρακολούθηση, να μην καταναλώνουν αλκοόλ, να μη λαμβάνουν φάρμακα χωρίς ιατρική οδηγία και να εμβολιάζονται για την ηπατίτιδα Α και Β. 
• Συνδυασμένη θεραπεία, με υποδόριες ενέσεις πεγκυλιωμένης ιντερφερόνης και δισκίων ριμπαβιρίνης καθώς και τα νεώτερα αντιικά φάπμακα  είναι σήμερα η θεραπεία εκλογής.
• Η διάρκεια της θεραπείας και η ανταπόκριση, εξαρτώνται από τον γονότυπο του ιού.

Τι μπορώ να κάνω για να προστατευτώ από τον ιό της ηπατίτιδας C;

• Μην κάνετε χρήση ενδοφλεβίων ναρκωτικών  
• Μη μοιράζεστε προσωπικά σας αντικείμενα (π.χ.
  ξυραφάκια, οδοντόβουρτσες, νυχοκόπτες) 
• Χρησιμοποιείτε προφυλακτικό κατά τη σεξουαλική επαφή.     Ο ιός της ηπατίτιδας C μπορεί να μεταδοθεί  με τη σεξουαλική επαφή  αλλά αυτό συμβαίνει σπάνια. 
• Ασθενείς με σταθερούς συντρόφους δε χρειάζεται να χρησιμοποιούν προφυλακτικό (αν και η χρήση του μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης), κάτι που συστήνεται σε όσους έχουν πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους 
• Εάν είστε επαγγελματίας υγείας χρησιμοποιείτε γάντια και χειριστείτε με ασφάλεια βελόνες, σύριγγες και άλλα αιχμηρά αντικείμενα
• Προσοχή εάν πρόκειται να κάνετε τατουάζ ή τρύπημα σημείων του σώματος.  Μπορεί να μολυνθείτε εάν α εργαλεία που θα χρησιμοποιηθούν  δεν έχουν αποστειρωθεί σωστά η εάν δε λαμβάνονται όλα τα μέτρα υγιεινής εκ μέρους του επαγγελματία
• Εάν είστε  φορέας ηπατίτιδας C: 
  • μη γίνετε αιμοδότης ή δωρητής οργάνων  
  • μη μοιράζεστε προσωπικά σας αντικείμενα που μπορεί να φέρουν αίμα επάνω τους με άλλους (π.χ. ξυραφάκια, οδοντόβουρτσες, νυχοκόπτες).
  • καλύψτε κάθε ανοικτή πληγή  ή τραύμα και καθαρίστε πιτσιλιές αίματος με αδιάλυτη χλωρίνη

Οι ασθενείς με ηπατίτιδα C

ΔΕΝ  θα πρέπει να υποβάλλονται σε κανενός είδους περιορισμό στην εργασία τους ή την άθληση και δεν χρειάζεται να χρησιμοποιούν ατομικά σκεύη φαγητού, πετσέτες ή ατομικές τουαλέτες